Sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh, tránh lạm dụng

Nước muối sinh lý là loại dung dịch thường được sử dụng để vệ sinh mắt, tai, mũi, họng trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh giúp trẻ khỏe mạnh và ngăn ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, khi lạm dụng nước muối sinh lý để vệ sinh cho trẻ cũng sẽ dẫn đến những tác hại nguy hiểm cho trẻ nhỏ. Hãy cùng Huggies tìm hiểu cách sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh an toàn và đúng cách nhất.

• Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi thở khò khè, phải làm sao?
• Vì sao trẻ bị sổ mũi? Cách trị sổ mũi cho trẻ bé nhanh khỏi
• Cách hút mũi cho bé an toàn tại nhà bố mẹ cần biết

Nước muối sinh lý là gì?

Nước muối sinh lý hay còn gọi là dung dịch natri clorid 0.9%, là dung dịch chứa hỗn hợp nước và muối với nồng độ gần giống với các chất lỏng trong cơ thể người. Vì có mức nồng độ ion (0.9 gram natri clorid trong mỗi 100 ml nước) tương tự trong máu và các dịch cơ thể, nên nước muối sinh lý là dạng dung dịch có sự cân bằng, ổn định cho cơ thể và được chọn để làm dung dịch vệ sinh cho trẻ sơ sinh. Sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh có thể giúp loại bỏ các chất bẩn như ghèn mắt, giảm viêm và sưng mũi. Bác sĩ với các thao tác kỹ thuật cao, có thể sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ sơ sinh.

Tham khảo:

• Trẻ bị hăm cổ: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị
• Trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi: 5 cách xử lý mẹ nên biết

Công dụng của nước muối sinh lý

Dưới đây là một số công dụng của nước muối sinh lý:

• Bù dịch tuần hoàn: Trong trường hợp trẻ bị mất dịch tiêu chảy nhưng không uống nước, sữa bù lại đủ, các bác sĩ có thể thay thế bằng truyền nước muối sinh lý vô khuẩn qua đường tĩnh mạch. Nước muối sinh lý được sử dụng để bù dịch tuần hoàn khi cơ thể trẻ bị mất nước, tụt huyết áp do trẻ tiêu chảy, tiết nhiều mồ hôi, nôn ói.
• Vệ sinh mắt, mũi, họng: Nước muối sinh lý có thể được sử dụng để vệ sinh mắt, mũi, họng, giúp loại bỏ bụi bẩn, mầm bệnh, ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Làm sạch ráy tai: Nước muối sinh lý có thể được dùng để làm sạch ráy tai do ô nhiễm không khí, tiếng ồn.
• Súc miệng, vệ sinh răng miệng: Nước muối sinh lý có tác dụng sát khuẩn, giúp vệ sinh răng miệng, loại bỏ vi khuẩn gây bệnh.

Xem thêm:

• Tiêu Chảy ở Trẻ Sơ Sinh: Dấu Hiệu, Nguyên Nhân, Cách Xử Lý
• Tiêu chảy cấp ở trẻ em: 6 nguyên nhân và cách chăm sóc trẻ

Các loại nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh hiện nay

1. Nước muối sinh lý Fysoline vàng - giúp kháng viêm

Nước muối sinh lý Fysoline vàng thuộc thương hiệu Gifrer Barbezat, xuất xứ tại Pháp có thiết kế ống đơn giản, được đóng gói dưới dạng ống đơn liều. Thành phần của sản phẩm có chứa natri clorid (NaCl) 0,9%, tương thích với nồng độ muối tự nhiên trong cơ thể. Sản phẩm hỗ trợ làm giảm tình trạng viêm mũi, loại bỏ các bụi bẩn, chất nhầy và các chứng bệnh viêm hô hấp, phù hợp cho việc chăm sóc sức khỏe hàng ngày cho trẻ sơ sinh.

2. Nước muối sinh lý Fysoline hồng - giúp vệ sinh mắt mũi

Nước muối sinh lý Fysoline hồng có thành phần natri clorid (NaCl) 0,9%, không chứa chất bảo quản và corticoid. Sản phẩm được sử dụng để vệ sinh mắt và mũi cho trẻ sơ sinh. Ngoài tác dụng làm sạch, Fysoline hồng còn hỗ trợ trong các trường hợp viêm kết mạc. Dung dịch được bào chế vô trùng, phù hợp để sử dụng cho vùng niêm mạc nhạy cảm như mắt và mũi của trẻ nhỏ.

Xem thêm:

• Trẻ ho nhiều về đêm nhưng không sốt: Phương pháp trị dứt điểm
• Trẻ bị nôn không sốt: Nguyên nhân, Bố mẹ cần làm gì?

3. Nước muối sinh lý Fysoline xanh - giúp giảm ngạt, khô mũi

Fysoline xanh là nước muối biển tự nhiên dạng xịt. Thành phần dung dịch chứa Natri Clorid (NaCL) có nồng độ 0,9%, giúp làm loãng dịch nhầy, hỗ trợ làm thông thoáng đường thở, đồng thời làm sạch khoang mũi khỏi bụi bẩn và các tác nhân gây kích ứng. Fysoline không chứa chất bảo quản nên an toàn khi sử dụng hàng ngày, phù hợp với trẻ nhỏ có cơ địa nhạy cảm. Sản phẩm được thiết kế dạng ống đơn liều dung tích 5ml, mỗi ống có thể dễ dàng vặn mở và sử dụng một lần, đảm bảo vệ sinh.

4. Nước muối sinh lý Natri Clorid 0,9%

Natri Clorid 0,9% là dung dịch nước muối sinh lý được sử dụng để vệ sinh mắt, mũi và tai cho trẻ sơ sinh. Đây là sản phẩm nội địa, được sản xuất bởi công ty Cổ phần Dược phẩm Dược liệu Pharmedic. Sản phẩm được sản xuất trong điều kiện vô trùng nhằm đảm bảo an toàn khi sử dụng trên vùng niêm mạc nhạy cảm.

Natri Clorid 0,9% giúp làm sạch bụi bẩn, chất nhầy trong mắt, mũi và tai. Hỗ trợ giữ ẩm niêm mạc mũi, giảm tình trạng khô mũi ở trẻ, hạn chế nguy cơ viêm nhiễm ở các vùng tai – mũi – họng cho trẻ nhỏ.

Xem thêm: Viêm tai giữa ở trẻ: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị

5. Nước muối xịt mũi Sterimar cho bé từ 0 - 3 tuổi

Nước muối xịt mũi Sterimar là dung dịch nước muối biển tự nhiên, đã tiệt trùng và không chứa chất bảo quản. Thành phần chính là nước biển giàu khoáng, với nồng độ natri clorid (NaCl) 0,9%. Sản phẩm được thiết kế dạng chai xịt tạo áp lực nhẹ, phù hợp với cấu tạo mũi nhạy cảm của trẻ từ 0 đến 3 tuổi.

Sterimar được sử dụng để làm sạch khoang mũi, loại bỏ bụi bẩn, chất nhầy và các tác nhân gây kích ứng. Bên cạnh đó, sản phẩm còn hỗ trợ làm ẩm niêm mạc mũi, giúp giảm tình trạng khô mũi và nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

6. Nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh Physiodose

Physiodose là nước muối sinh lý được sản xuất tại Pháp, trong Physiodose chứa NaCl 0,9%, đây là phần trăm NaCl an toàn cho trẻ sơ sinh. Physiodose được dùng để bảo vệ mắt, mũi và miệng, đồng thời hỗ trợ giảm khô mũi và cải thiện các triệu chứng viêm hô hấp ở trẻ nhỏ.

Tham khảo:

• Mắt trẻ sơ sinh bị ghèn: Cách tránh, cách trị ghèn mắt cho trẻ sơ sinh
• Trẻ bị đau mắt đỏ: nguyên nhân và cách chữa

Cách lựa chọn nước muối sinh lý tốt cho trẻ sơ sinh

• Chọn theo mục đích sử dụng: Khi lựa chọn nước muối sinh lý, cần lưu ý chọn đúng loại theo nhu cầu sử dụng. Với trẻ sơ sinh chỉ nên sử dụng nước muối sinh lý nhỏ mắt mũi để vệ sinh mắt, mũi. Tuyệt đối không dùng các loại nước muối sinh lý rửa vết thương và súc miệng, tiêm truyền để vệ sinh cho trẻ.
• Phù hợp với độ tuổi: Để vệ sinh, rửa mũi cho trẻ sơ sinh, mẹ nên lựa chọn nước muối sinh lý dạng ống, đơn liều, đầu tròn nhỏ. Loại nước muối này phù hợp với khoang mũi của trẻ, dễ sử dụng và không làm tổn thương niêm mạc mũi. Không nên sử dụng nước muối sinh lý dạng phun sương vì có thể gây kích ứng niêm mạc mũi của trẻ.
• Thành phần an toàn: Khi lựa chọn nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh, cần kiểm tra kỹ bảng thành phần để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Nước muối sinh lý chuẩn có nồng độ natri clorua là 0,9%. Ngoài muối ăn và nước tinh khiết, không nên chọn những loại nước muối sinh lý có chứa chất bảo quản. Nên ưu tiên chọn loại đã được vô trùng, vô khuẩn, đóng gói kín để không bị nhiễm khuẩn.
• Xuất xứ rõ ràng: Hiện nay có rất nhiều đơn vị sản xuất và cung cấp nước muối sinh lý trên thị trường. Vì vậy khi lựa chọn sản phẩm cần kiểm tra kỹ các thông tin có trên bao bì để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Ngoài ra bạn cũng nên chọn mua nước muối sinh lý ở những địa chỉ uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Xem thêm:

• Cách chữa bệnh nấm miệng, nấm lưỡi ở trẻ sơ sinh
• Bệnh tay chân miệng ở trẻ em: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Có nên dùng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh không?

Nước muối sinh lý là một sản phẩm có lợi cho sức khỏe con người, tuy nhiên nó không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Thay vào đó, dung dịch nước muối có thể hỗ trợ trong việc điều trị và phòng ngừa một số vấn đề liên quan đến tai, mắt và mũi ở trẻ em như làm sạch dịch nhầy trong mũi, loại bỏ bụi bẩn trong tai và rửa sạch ghèn trong mắt. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá nhiều trong thời gian dài có thể gây mất cân bằng môi trường niêm mạc và gây kích ứng, thậm chí có thể dẫn đến chảy máu và viêm nhiễm.

Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh, cần tuân theo hướng dẫn về liều lượng và đối tượng sử dụng. Trước khi bắt đầu sử dụng cho trẻ em, hãy tham khảo ý kiến của một bác sĩ chuyên khoa nhi thay vì tự ý mua và sử dụng.

Cách vệ sinh mũi họng cho trẻ sơ sinh bằng nước muối sinh lý

Dùng nước muối sinh lý cho trẻ hiệu quả bằng cách thực hiện các bước sau:

Bước 1: Rửa tay kỹ lưỡng để đảm bảo vệ sinh, phòng tránh lây nhiễm vi khuẩn cho trẻ.

Bước 2: Chuẩn bị dụng cụ và liều lượng

• Dụng cụ: Ống tiêm hoặc ống nhỏ giọt, nước muối sinh lý, dụng cụ hút mũi.
• Liều lượng: 2–3 giọt cho mỗi bên mũi.
• Cách thực hiện: Hút nước muối sinh lý vào ống nhỏ giọt, đảm bảo các dụng cụ được vệ sinh sạch trước khi sử dụng.

Bước 3: Cho trẻ nằm ngửa, đầu hơi nghiêng nhẹ ra sau. Có thể giúp trẻ bình tĩnh bằng cách vỗ về hoặc cho nhìn đồ chơi.

Bước 4: Dùng tay thuận nhỏ 2–3 giọt nước muối sinh lý vào một bên mũi của trẻ, giữ đầu bé ổn định trong suốt quá trình nhỏ.

Bước 5: Chờ khoảng 1–2 phút để dung dịch làm mềm dịch nhầy, sau đó dùng dụng cụ hút mũi nhẹ nhàng lấy dịch ra.

Bước 6: Lặp lại bước nhỏ nước muối và hút dịch mũi với bên mũi còn lại theo cùng cách.

Xem thêm:

• Trẻ bị sốt và nôn: cảnh giác 5 bệnh nguy hiểm
• Trẻ sơ sinh lười bú, bú ít: Nguyên nhân và cách xử lí

Cách rửa mũi bằng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh (điều trị dứt bệnh)

Lưu ý: Đây là cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh chỉ được thực hiện bởi các Bác sĩ hoặc Y tá có tay nghề cao. Trường hợp tự ý rửa mũi ở nhà có thể gây viêm tai giữa, bị sặc, nghẹt thở và nguy hại đến sức khỏe và tính mạng của trẻ. Bố mẹ không được tự ý thực hiện tại nhà.

Một số trường hợp, trẻ hay bị tái bệnh ho, sổ mũi đàm vì nguyên nhân đường hô hấp của trẻ còn sót vi khuẩn ký sinh. Khi miễn dịch của trẻ vừa giảm, lượng vi khuẩn còn lưu lại trong đàm nhớt này sẽ tấn công, nhân số lượng lên và khiến trẻ tái bệnh.

Vì thế, những trẻ thường xuyên bị ho khan nặng đờm, bố mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được Bác sĩ và Y tá thực hiện rửa mũi chuyên sâu để đẩy sạch đàm nhớt bên trong cuốn họng, khoang mũi.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị: 2 - 4 ống bơm xilanh chuyên dụng đầu tròn nhỏ hoặc chai nước muối sinh lý nhỏ, một cái khăn để lau.
• Đặt trẻ nằm nghiêng 1 bên: Việc đặt trẻ nằm nghiêng sẽ tránh làm trẻ bị sặc nước, hoặc giảm thiểu gây nguy hiểm cho bé.
• Bơm nước muối sinh lý rửa mũi: Dùng 1-2 ống bơm thẳng nước muối sinh lý liên tục vào một bên mũi.
• Dịch mũi sẽ chảy ra hết ở bên mũi còn lại: Nước sẽ từ 1 bên mũi vào khoang mũi, cuốn sạch hết dịch mũi bên trong và chảy hết ra ngoài ở bên mũi còn lại.
• Lau khô và vỗ về trẻ: Khi thực hiện rửa mũi như vậy sẽ khiến bé bị bất ngờ và sợ hãi. Hãy lau khô và vồ về trìu mến cho trẻ để an ủi và làm dịu cảm xúc cho con trẻ.

Xem thêm:

• Trẻ sơ sinh bị ho có đờm, khò khè thì phải làm sao?
  
• Trẻ mấy tháng thì mọc răng? Dấu hiệu và cách chăm sóc

Tác dụng phụ khi lạm dụng sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh

Theo tư vấn của Bác sĩ Bùi Thị Thu Hà là bác sĩ chuyên khoa chăm sóc tiền sản của bệnh viện Từ Dũ TP.HCM có hơn 20 năm làm việc trong lĩnh vực sản phụ khoa:

Cơ thể người rất diệu kỳ có khả năng tự điều hòa và tự vệ. Niêm mạc mũi họng có thể tự tiết ra chất nhầy để làm ấm, làm ẩm luồng khí hít vào và làm sạch bụi bẩn, vi khuẩn. Như vậy khi sử dụng hay lạm dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh thường xuyên gây ra tác hại:

• Trẻ sơ sinh bị mất phản xạ tự nhiên của cơ thể, mất khả năng tự điều hòa của niêm mạc mũi họng.
• Nếu sử dụng không đúng cách, nước muối sinh lý có thể gây nhiễm trùng cho trẻ
• Khi ngừng sử dụng đột ngột sau thời gian dài, niêm mạc mũi họng có thể bị khô, dễ viêm nhiễm

Vì vậy, bố mẹ hãy lưu ý rằng nước muối sinh lý chỉ thực sự cần thiết khi trẻ bị viêm nhiễm đường hô hấp, tăng tiết đờm nhầy. Lúc đó mới nên sử dụng để hỗ trợ đẩy đờm, kháng viêm, khử trùng.

Lưu ý khi sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh

Không nên tự pha dung dịch nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ nhỏ vì nước pha thường không đảm bảo độ sạch và khó pha đúng nồng độ 0,9%. Thay vào đó, nên sử dụng các lọ nhỏ mũi sinh lý đã được sản xuất và bán tại nhà thuốc, vì chúng đảm bảo điều kiện vô trùng và pha đúng nồng độ 0,9%.
Cần lưu ý rằng có nhiều loại dung dịch nước muối bán tại nhà thuốc. Bạn có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9% (có bao bì in hình con mắt) để nhỏ mũi hoặc nhỏ tai. Tuy nhiên, không bao giờ sử dụng thuốc chuyên dùng nhỏ mũi hoặc nhỏ tai NaCl 0,9% để nhỏ vào mắt.

Xem thêm:

• Trẻ bị sốt chân tay lạnh đầu nóng nguy hiểm thế nào?
• Trẻ sốt về đêm: Nguyên nhân và cách hạ sốt cho trẻ tại nhà
  

Câu hỏi thường gặp về "nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh"

Nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh ngày mấy lần?

Để đạt được hiệu quả lâu dài, nên tuân thủ việc nhỏ nước muối 2-3 lần mỗi ngày cho đến khi mũi không còn tắc. Sử dụng nhiều hơn 3 lần mỗi ngày có thể gây đau mũi.

Bác sĩ Nguyễn Phước Mỹ Linh cho biết:

Một trẻ sơ sinh khỏe mạnh, bình thường không cần nhỏ mũi, nhỏ mắt, nhỏ tai bằng nước muối sinh lý mỗi ngày vì bản thân cơ thể đã tự có cách bảo vệ niêm mạc và làm sạch các chất bụi bẩn. Chỉ khi trẻ bị các bệnh lý như viêm kết mạc, viêm mũi họng, viêm tai… các chất nhầy nhớt dính đặc gây tắc nghẽn đường hô hấp, vùng tai mắt thì nước muối sinh lý mới cần thiết để làm loãng và nhầy nhớt được hút dễ dàng ra ngoài. Do đó, các mẹ chỉ nên dùng nước muối sinh lý theo chỉ định của bác sĩ, không nên lạm dụng nó nhé.

Hy vọng thông qua bài viết trên của Huggies, bố mẹ đã biết cách sử dụng nước muối sinh lý một cách an toàn và hiệu quả cho con. Chúc các con luôn khỏe mạnh, vui vẻ! Mẹ đừng quên tham khảo thêm Sản phẩm Huggies các bài viết cùng chủ đề tại chuyên mục Chăm sóc trẻ sơ sinh!

Xem thêm:

• 9 Nguyên nhân trẻ sơ sinh quấy khóc và cách chữa
• Cách dùng vitamin D3 K2 MK7 cho trẻ sơ sinh đúng và hiệu quả
• Trẻ bị hăm cổ: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị
• Nhịp thở trẻ sơ sinh